1- Köpekle Avlanma,
Av'ın Suya Düşmesi ile ilgili Hususlar
1. İbn Abbas
- - (-)
19276- İbn Abbas'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Köpeğini avın üzerine saldığında şayet köpek ondan yerse sen ondan yeme, zira
bu durumda köpek avı kendisi için tutmuş demektir. Köpeği avın üzerine saldığında
onu öldürürı ancak ondan yemezse sen ondan yiyebilirsin. Zira bu durumda köpek
avı sahibi için tutmuş demektir.''
[Sahih]
Abdullah b. Ahmed der
ki: "Babamın kitabında bu hadis "İbrahim, İbn Abbas'ın şöyle dediğini
işitti" şeklinde geçiyordu. Ancak babam yanına (hatalı olduğunu gösteren)
"Esbat böyle dedi" notunu koymuştu.
Heysemi (6020) der ki:
"Hadisi Ahmed rivayet etmiş olup, Sahih'in ravileridir."
2. Abdullah b. Amr
- - (-)
19277- Abdullah b. Amr
bildiriyor: Ebu Sa'lebe el-Huşeni, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldi
ve: "Ey Allah'ın Resulü! Eğitilmiş köpeklerim var. Bunların yakaladığı
avlar konusunda hüküm ver" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Şayet köpeğin eğitilmiş ise senin için yakaladığı avdan yiyebilirsin''
buyurdu. Ona: "Ey Allah'ın Resulü! Ele geçirdiğimde canlı da olsa, ölü de
olsa yiyeyim mi?" diye sorduğunda: ''Canlı da olsa, ölmüş de olsa
yiyebilirsin'' buyurdu. "Peki, köpek ondan yemişse?" diye sorduğumda:
''Ondan yemiş olsa da yiyebilirsin'' buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü!
Yay'ımla avlandığım avIar konusunda hüküm ver" dediğinde, Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yayınla avlandığın avdan yiyebilirsin''
buyurdu. Ona: "Ele geçirdiğimde canlı da olsa, ölü de olsa yiyeyim
mi?" diye sorduğunda: ''Canlı da olsa, ölmüş de olsa yiyebilirsin''
buyurdu. Ona: "Vurduktan sonra bir süre gözümden kaybolursa?" diye
sorduğunda: ''Şayet kokuşmamışsa ve üzerinde senin okundan başka bir ok izi
yoksa bir süre gözünden kaybolmuş olsa da yiyebilirsin'' buyurdu. Ona: "Ey
Allah'ın Resulü! Kullanmak zorunda kalmamız durumunda Mecusilerin kapları
konusunda ne dersin?" diye sorduğunda: ''Kullanmak zorunda kalırsanız önce
suyla yıkayın, sonra yemeğinizi içinde yapın'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud
3/69, 70 (2857) ve Nesai (2/196) rivayet ettiler.
3. Huzeyfe ne Ukbe
- - (-)
19278 (1)- Şurahbil b.
Hasene'nin azatlısı bildiriyor: Ukbe b. Amir el-Cuheni ile Huzeyfe b.
el-Yeman'dan işittiğime göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Yayınla avlandığın avdan yiyebilirsin'' buyurmuştur.
[Zayıf]
19279 (2)- Şurahbil b. Hasene'nin
azatlısı bildiriyor: Ukbe b. Amir elCuhenı ile Huzeyfe b. el-Yeman'dan
işittiğime göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yayınla avlandığın
avdan yemen helaldir'' buyurmuştur.
[Hasen]
19280 (3)- Şurahbil b.
Hasene'nin azatlısı bildiriyor: Ukbe b. Amir ile Huzeyfe b. el- Yeman'dan
işittiğime göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Yay'ınla avlandığın
avdan yiyebilirsin'' buyurmuştur.
[Hasen]
Diğer tahric: Beyhaki,
Sünen'de (9/245) rivayet etti.
4. Ebu Sa'lebe
el-Huşeni
- - (-)
19281 (1)- Ebu Sa'lebe
el-Huşeni der ki: "Ey Allah'ın Resulü! Biz çokça avlanan insanlarız"
dediğimde: "Köpeğini Besmele çekerek gönderdiğin zaman köpeğin yakaladığı
avları yiyebilirsin'' buyurdu. Ona: "Avı öldürmüş olsa da mı?" diye
sorduğumda: ''Öldürmüş olsa dalı karşılığını verdi. Ona: "Yaylarımızla
çokça ava çıkan insanlarız" dediğimde: ''Yayınla avlandığın avdan
yiyebilirsin'' buyurdu. Ona: "Çokça seyahate çıkan insanlarız. Bazen
Yahudi, Hıristiyan veya Mecusilere uğruyoruz ve yemek yapmak için onların
kaplarından başka da kap bulamıyoruz" dediğimde: ''Şayet o kaplardan başka
bir kap bulamazsanız suyla yıkadıktan sonra onlarla yemeğinizi yapabilir,
içeceğinizi içebilirsiniz'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Müslim (5026) ve Tirmizi (1464) rivayet ettiler.
19282 (2)- Ebu Sa'lebe
el-Huşeni der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına geldiğimde
beni baştan aşağıya kadar süzdü ve: ''Sizden bir nesil çıkacak'' buyurdu. Ona:
"Ey Allah'ın Resulü! Hayırlı bir nesil mi, yoksa kötü bir nesil mi?"
diye sorduğumda: ''Hayırlı bir nesir karşılığını verdi. Ona: "Ey Allah'ın
Resulü! Av'ı çok olan bir bölgedeyiz. Bazen eğitimli köpeğimi aVln üzerine
salıyorum. Ancak yakaladığı avlardan bazılarına canlı iken yetişirken bazıları ölü
oluyor. Yine ava okumu atıyorum. Ancak vurduğum avlardan bazılarına canlı iken
yetişirken, bazıları ölü oluyor" dediğimde, Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Yetiştiğinde canlı da olsa, ölü de olsa elinle, yayınla ve
eğitimli köpeğinle avladığını yiyebilirsin'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Ebu Davud (2856) rivayet etti.
19283 (3)- Ebu Sa'lebe
el-Huşeni'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Okunla bir avı vurduğun zamanı onu üç gün sonra ele geçirsen de kokuşmamış
olduktan sonra yiyebilirsin'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim,
sayd 3/1532 (1931), Tirmizi 4/67 (1468), Nesai 7/194 (4303) ve Darakutni
(4/295) rivayet ettiler.
5. Adiy b. Ha,tim
- - (-)
19284 (1)- Adiy b. Hatim
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e mi'rad (iki ucu sivri sopa
veya cirit) ile avlanan hayvanın etini sorduğumda: ''Sivri ucun isabeti ile
ölmüşse yiyebilirsin, orta yeri ile ölmüşse darbe ile ölmüş demektir (ve yiyemezsin)''
buyurdu. Köpekle avlanan hayvanların etini sorduğumda ise şöyle buyurdu:
"Köpeğini Besmele çekerek gönderdiğin zaman köpeğin yakaladığı avları
yiyebilirsin. Yine tuttuğu ve ölü olarak sana getirdiği avdan yememişse sen
yiyebilirsin, zira köpeğin onu yakalaması kesilmesi demektir. Besmele çekerek
köpeğini avın üzerine saldığın zaman yanında başka bir köpek bulursan ve
birlikte avı yakalamış olmalarından endişe edersen ondan yeme. Zira sen başkası
içın değil, sadece kendi köpeğini gönderirken Besmele çektin. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Buhari (5475), Müslim (1929), Tirmizi (1471), Nesai (7/180), Taberani, M.
el-Kebir (17/72) ve Beyhaki (9/246) rivayet ettiler.
19285 (2)- Adiy b. Hatim
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e cirit ile avlanan hayvanın
etini sorduğumda: ''Sivri ucun isabeti ile ölmüşse yiyebilirsin'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
İbn Mace 2/1072 (3215) rivayet etti.
19286 (3)- Şa'bi der ki:
Komşumuz ve Nehrayn'da cihadı sırasında misafırimiz olan Adiy b. Hatim'in şöyle
dediğini işittim: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Köpeğimi
gönderiyorum ve avın yanında köpeğimle beraber başka köpeklerin de olduğunu görüyorum.
Av'ı hangisinin yakaladığını da bilmiyorum" dediğimde: "Bu durumda
ondan yeme! Çünkü sen başkası için değil, sadece kendi köpeğini gönderirken
Besmele çektin'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim,
sayd 3/153 (1929) ve Nesai, sayd 7/180 (4264) rivayet ettiler.
19288 (5)- Adiy b. Hatim
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldiğim zaman bana İslam'ı
öğretti. Namazı anlatıp her bir namazı vaktinde nasıl kılacağımı gösterdi.
Sonra bana: "Ey İbn Hatim! Gün gelecek Yemen saraylarından bineğine binip
yola çıkacaksın ve Allah'tan hiç kimsenin korkusunu taşımadan Hire saraylarına
kadar geleceksin'' buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! O zaman Tayy'ın
süvarileri ile diğer adamları nerede olacaklar?" diye sorduğumda:
"Tayy ve diğerlerine karşı Allah sana yetecektir" karşılığını verdi.
Ona: "Ey Allah'ın
Resulü! Köpeklerle ve şahinlerle avlanan bir topluluğuz. Bu konuda bize helal
olan nedir?" diye sorduğumda: ''Ailah'ın size öğrettiği üzere alıştırıp
yetiştirerek öğrettiğiniz avcı hayvanların sizin için tuttuklarını yiyin ve
üzerine Allah'ın adını anın. Eğitimli köpeğini veya şahinini Besmele çekerek
avın üzerine gönderdiğin zaman yakaladıklarından yiyebilirsin" buyurdu.
Ona: "Avı öldürmüş olsa da mı?" diye sorduğumda: "Şayet ondan bir
şey yememişse ölü olsa da yiyebilirsin. Zira onu senin için yakalamıştır"
buyurdu.
Ona: "Köpeklerimizi
avın üzerine saldıktan sonra aralarına başka köpeklerin de karıştığını
görsek?" diye sorduğumda: ''Avı senin köpeğin yakaladığından emin
olmadıktan sonra ondan yemeli buyurdu. Ona: "Ey Allah'ın Resulü!
Yaylarımızla avlanan bir topluluğuz. Bu konuda bize helal olan nedir?"
diye sorduğumda: "Atarken Besmele çekersen ve ok avı delerse (kanını
akıtırsa) yiyebilirsin" buyurdu. Ona: "Ey Allah'ın Resulü! Cirit ile
de avlanan bir topluluğuz. Bu konuda bize helalolan nedir?" diye
sorduğumda: ''Sivri ucun isabeti ile ölmüşse yiyebilirsin'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Tam
metniyle Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (17/148) rivayet etti.
19289 (6)- Adiy b. Hatim
der ki: "Ey Allah'ın Resulü! Av'ın bol olduğu bir bölgemiz var"
dediğimde, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Köpeğini Besmete
çekerek gönderdiğin zaman köpeğin yakaladığı avları öldürmüş olsa dahi yiyebilirsin.
Ancak ondan yerse sen yiyemezsin, zira bu durumda köpek avı kendi için tutmuş
demektir. Besmele çekerek köpeğini avın üzerine saldığın zaman salınırken
Besmele çekilmemiş başka bir köpek daha gelir ve avı ikisi bir yakalarsa ondan
yeme, zira avı hangi köpeğin öldürdüğünü bilemezsin.''
[Sahih]
Diğer tahric:
Abdurrezzak (8502), Nesai (7/182) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (17/157)
rivayet ettiler.
19290 (7)- Adiy b. Hatim
der ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Ey Allah'ın Resulü!
Eğitimli köpeğimizi avın üzerine salıyoruz" dediğimde: ''Yakaladığından
yiyebilirsin'' buyurdu. Ona: "Avı öldürmüş olsa da mı?" diye
sorduğumda: ''Şayet başkalarının köpekleriyle birlikte yakalamamışsa öldürmüş
olsa dahi yiyebilirsin'' buyurdu. "Mi'radla (=ciritle) da
avlarrıyoruz" dediğimde: ''Sivri ucun isabeti ile ölmüşse yiyebilirsin,
orta yeri ile ölmüşse (darbe ile ölmüş demektir) ondan yemeli buyurdu.
[Sahih]
19291 (8)- Adiy b. Hatim
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Köpeklerimizle ava çıkıyoruz"
dediğimde şöyle buyurdu: ''Eğitimli köpeğini Besmele çekerek gönderdiğin zaman
köpeğin yakaladığı avları öldürmüş olsa dahi yiyebilirsin. Ancak ondan yerse
sen yiyemezsin, zira bu durumda köpek avı kendi için tutmuş olabilir. Avı
yakalamada başka köpeklerin de karıştığını gördüğünde ise ondan yeme. ''
[Sahih]
19292 (9)- Adiy b. Hatim
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Avın bol bulunduğu
bir bölgedeyiz. Bazen birimiz avı vuruyor, ancak bir veya iki gün sonra onu
buluyor ve okunun da üzerinde olduğunu görüyor" dediğimde: ''Şayet
üzerinde senin okun varsa, başka yaralama izi yoksa ve onu öldürenin senin ok
olduğunu biliyorsan yiyebilirsin'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: bamıla
Tirmizi (1468) ve Nesai (7/193) rivayet ettiler.
19293 (10)- Adiy b.
Hatim der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e mi'rad (cirit veya
fırlatılan ucu sivri sapa) ile avlanmayı sorduğumda şöyle buyurdu: ''Sivri ucun
isabeti ile ölmüşse yiyebilirsin, orta yeri ile ölmüşse darbe ile ölmüş demektirıondan
yemeli buyurdu.
[Sahih]
19294 (11)- Adiy b.
Hatim bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Eğitimli
köpeklerimizi avın üzerine salıp yakalıyoruz" dediğimde: ''Eğitimli
köpeğini Besmele çekerek gönderdiğin zaman yakaladığını yiyebilirsin"
buyurdu. Ona: "Avı öldürmüş olsa da mı?" diye sorduğumda:
"Öldürmüş olsa da'' buyurdu. Ona: "Cirit (veya sapa ile) de
avlanıyorum" dediğimde: ''Sivri ucun isabeti ile ölmüşse yiyebilirsin,
orta yeri ile ölmüşse (darbe ile ölmüş demektir) ondan yemeli buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Buhari (5477, 7397), Müslim (5011), Ebu Davud (2847), İbn Mace (3215), Tirmizi
(1465) ve Nesai (7/180) rivayet ettiler.
19295 (12)- Adiy b.
Hatim der ki: "Ey Allah'ın Resulü! Bazen avı vuruyorum. Ancak bir gün
sonrasında ona ulaşabiliyorum. Okumu da üzerinde buluyorum" dediğimde:
''Şayet okun üzerindeyse ve vahşi bir hayvan ondan yememişse yiyebilirsin''
buyurdu.
Şu'be der ki: Bunu Ebu
Bişr'e aktardığımda, Said b. Cübeyr vasıtasıyla Adiy'den naklen Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Şayet oku nu üzerinde bulduysan ve onu
öldürenin senin okun olduğunu biliyorsan yiyebilirsin'' buyurduğunu aktardı.
[Sahih]
19296 (13)- Adiy b.
Hatim der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e, köpek ile avlanmayı
sorduğumda: ''Eğitimli köpeğini Besmele çekerek gönderdiğinde köpeğin
yakaladığına ölmeden yetişirsen onu kes. ÖLü olarak getirmesi halinde de ondan
yiyebilirsin. Ancak ondan yemişse sen yiyemezsin'' buyurdu.
[Hasen]
19297 (14)- Adiy b. Hatim
der ki: "Ey Allah'ın Resulü! Çokça avlanan bir topluluğuz" dediğimde,
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Biriniz avını okla
vuracağı zaman önce Besmele çeksin. Şayet attığı okla onu öldürürse ondan
yiyebilir. Ancak onu vurduktan sonra av suya düşer ve orada ölü olarak görürse
ondan yemesin. Çünkü suda boğularak ölmüş de olabilir. Kişi vurduğu avı bir
veya iki gün sonra üzerinde oku varken gördüğü zaman şayet kendi okundan başka
bir ok izi yoksa isterse ondan yiyebilir. Kişi köpeğini avın üzerine salacağı
zaman Besmele çeksin. Köpek avı öldürdükten yetiştiği zaman ondan yiyebilir.
Ancak köpek ondan yemişse kendisi yemesin, zira bu durumda köpek avı sahibi
için değil kendi için tutmuş demektir. Kişi (Besmele çekerek) köpeğini avın
üzerine saldığı zaman salınırken Besmele çekilmemiş başka köpekler gelir ve avı
birlikte yakalarsa ondan yemesin, zira avı hangi köpeğin öldürdüğünü bilemez.
''
[Sahih]
19298 (15)- Adiy b.
Hatim der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e mirad (cirit) ile
avlanmay! sorduğumda: "Sivri ucun isabeti ile ölmüşsz yiyebilirsin, orta
yeri ile ölmüşse darbe ile ölmüş demektir (ondaf! yeme)" buyurdu. Köpek
ile avlanma konusunu sorduğumda da şöyle buyurdu: "Köpeğini avın üzerine
salarken Besmele çekmişsen köpeğin yakaladığı avdan yiyebilirsin. Ancak ölen
avın yanında köpeğinden başka bir köpek de bulursan ve avı hangisinin öldürdüğü
konusunda emin değilsen ondan yeme. Zira sen başka köpek için değil sadece
kendi köpeğini salarken Besmele çektin. ''
[Sahih]
19299 (16)- Adiy b.
Hitim der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e mi'rad (cirit veya iki
ucu sivri sopa) ile avlanmayı sorduğumda: ''Sivri ucun isabeti ile ölmüşse
avdan yiyebilirsin, orta yeri ile ölmüşse darbe ile ölmüş demektir, ondan
yemeli buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! Köpeğimi avın üzerine salıyorum"
dediğimde: ''Köpeğini avın üzerine salarken Besmele çekmişsen köpeğin
yakaladığı avdan yiyebilirsin. Ancak köpek o avdan bir şey yemişse ondan yeme,
zira bu durumda köpek avı kendi için tutmuş demektir'' buyurdu. "Ey
Allah'ın Resulü! Bazen köpeğimi avın üzerine saldıktan sonra yanında başka bir
köpek de buluyorum ve avı hangisinin yakaladığını bilemiyorum" dediğimde,
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0 zaman ondan yeme! Zira sen başka köpek
için değil sadece kendi köpeğini salarken Besmele çektin'' buyurdu.
[Sahih]
19300 (17)- Adiy b.
Hitim der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
''Köpeğini Besmele çektikten sonra avın üzerine saldığında başka köpeklerin
arasına karışır ve avı birlikte yakalarsa ondan yeme. Zira avı hangisinin
yakaladığını bilemezsin. Ava okunu atarken Besmele çektiysen ve av oktan
yaralanıp öldüyse ondan yiyebilirsin. Ancak yaralanmadan ölmüşse ondan yeme.
Mi'rad (cirit) ile de avlanırken kesmesine yetişebildiğin avdan ye, kesmesine
yetişemediğinde ise yeme. Aynı şekilde riske taşıyla avladığın avlarda da
kesmesine yetişebildiğinde yiyebilirsin.''
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Abdurrezzak (8530) rivayet etti.
19301 (18)- Adiy b.
Hatim der ki: "Ey Allah'ın Resulü! Eğitimli köpeğimle avlanabilir
miyim?" diye sorduğumda: ''Eğitimli köpeğini avın üzerine salarken Besmete
çekmişsen yakaladığında yiyebilirsin'' buyurdu. Ona: "Ya avı
öldürmüşse?" diye sorduğumda: ''Şayet yakalarken yanında başkalarına ait
bir köpek yoksa öldürmüş olsa dahi yiyebilirsin'' buyurdu. Ona:
"Mi'tid (cirit ya
da fırlatılan sopa) ile avlanabilir miyim?" diye sorduğumda: ''Sivri ucuyla
yaralanıp ölen avı yiyebilirsin. Ancak orta yeriyle isabet alıp ölmüşse ondan
yemelI buyurdu.
[Sahih]
19302 (19)- Adiy b.
Hatim der ki: "Ey Allah'ın Resulü ... " Sonra ravi bir öncekinin
aynısını aktarır.
[Sahih]
19303 (20)- Adiy b.
Hatim der ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Şayet vurduğun av suya
düşüp orada ölürse etinden yemelI buyurdu.
[Sahih]